Wywodząca się z ciemności, dążąca do światła ćma
Ćmy dla wielu ludzi są paskudnie wyglądającymi owadami, lecz równie liczna grupa osób dostrzega w nich piękno, co można zaobserwować w sztuce tatuażu, gdyż ćmy bez wątpienia należą do popularnych wzorów, po które sięgają zarówno kobiety, jak i również mężczyźni. Gatunków ciem jest dużo, a ja nie jestem entomologiem, żeby z łatwością rozpoznawać jej poszczególne rodzaje. Zresztą w tym artykule chodzi o kompletnie co innego. Moją działką są tatuaże i w tym tekście chciałbym wziąć na warsztat projekty przedstawiające ćmy i to, co mogą oznaczać dla ich właścicieli.
Ćmy to stworzenia, które w zdecydowanej większości preferują życie nocne. Jednakże spotkać można takie gatunki, które o wiele bardziej sympatyzują z dzienną porą dnia. Nazywane brzydkimi motylami tak samo, jak one mogą oznaczać przemianę. Z racji swego wyglądu dla wielu mogą być odpychające, co w jasny sposób nawiązuje do niedoskonałości, które każdy z nas w sobie posiada. Ćma może być więc symbolem zaakceptowania siebie takimi, jakimi jesteśmy.
Ciekawe jest to, że wiele z nich charakteryzuje się krótką żywotnością, czyli od paru tygodni do raptem tygodnia. Jest tak, chociażby w przypadku ćmy z gatunku Actias luna, która nie posiada nawet otworu gębowego. Można powiedzieć, że jej jedynym celem jest zapylenie kwiatów, rozmnożenie się i śmierć.
Większości osób z pewnością ćma kojarzy się z owadem, który za wszelką cenę chce się dostać do źródła światła. Nie patrzy na nic innego, co dzieje się dookoła, tylko niczym zaczarowana skupia się na emanującym świetle. Z tego powodu od zarania dziejów ludzie łączyli naturę ćmy z duchowością. Wyjście z ciemności do światła jest czymś pozytywnym. Niektórzy wskazywali jeszcze na swego rodzaju metaforę oświecenia, którego symbolem może być właśnie ćma.
Ćma dla rdzennych mieszkańców Ameryki
W wierzeniach rdzennych Amerykanów owad, jakim jest ćma w głównej mierze, łączony jest z odrodzeniem, transformacją, wskrzeszeniem oraz mocą regeneracji. Wiele plemion w tym między innymi Hopi używało wizerunku ciem na wyrabianej własnoręcznie ceramice. To, w jaki sposób się poruszały, było inspiracją do tworzenia niektórych układów tanecznych. Plemię Blackfoot, czyli Czarnych Stóp widziało w tych owadach dusze zmarłych współplemieńców i łącznika pomiędzy jawą a snem.
Ćmy jako istoty nocne przez Indian od zawsze były wiązane z mistycznym światem snów. Wierzono, że ćmy potrafią przekazać rozległą wiedzę na jego temat i są przewodnikami dla człowieka w czasie trwania snu tak, by mógł on bezpiecznie wrócić do normalnej rzeczywistości. Ćmy wskazywały również na odwieczny dualizm życia i śmierci, światła i ciemności. Choć owad ten wywodzi się z ciemności i jego porą jest noc, zawsze jest przyciągany przez światło. Aby coś mogło się odrodzić i zacząć lepsze życie, najpierw musi ponieść śmierć, czego dowodem ma być przemiana, jakiej dokonuje w swoim krótkim życiu ćma.
Celtowie i ich negatywny stosunek do ćmy
Wśród ludów Celtyckich ćma nie cieszyła się zbyt dobrą reputacją. Wiązano ją ze śmiercią i rozkładem. Od wieków były traktowane jako stworzenia reprezentujące ciemną stronę. Ich negatywny stosunek był dodatkowo spotęgowany między innymi wyglądem tych owadów. Wystarczy wspomnieć, że gatunek nazywany ćmą jastrzębią posiada wizerunek czaszki na swoim ciele. Nazywano ją Głową Śmierci, co wiąże się również z paroma przesądami.
W Szkocji i Irlandii wejście takiej ćmy do domu było traktowane jako zwiastun rychłej śmierci jednego z członków rodziny. Z kolei na terenie Walii uważano, że taka ćma może spowodować ślepotę, dlatego gdy pojawiała się ona w domostwie nad płonącą świecą, czym prędzej ją odganiano. Ćmy były wyganiane z gospodarstw domowych, jednakże w przypadku pojawienia się ich w trakcie ceremonii pogrzebowej, zachowywano się kompletnie inaczej. Tak jak już wspomniałem, były wiązane ze śmiercią i mogły przenosić dusze zmarłych przodków, więc zabronione było ich odganianie lub – co gorsza – zabijanie.
W dawnych czasach wierzono, że ćma została stworzona przez samego diabła i służące jemu wiedźmy lub jego odpowiednik w innych kulturach. Było to najbardziej widoczne wśród ludzi, żyjących wówczas na terenie Europy. Mówiono, że larwy ćmy mogą wpełzać do mózgu człowieka, doprowadzając go tym samym do szaleństwa.
Chrześcijańska ćma przypominająca o przemijalności rzeczy
Na Ziemi nic nie trwa wiecznie, czego dobitnym przykładem jest przypowieść z Ewangelii św. Mateusza. W skrócie opowiada ona o tym, jak skarby w postaci rozmaitych kosztowności i drogocennych ubrań z jedwabiu ukradzione przez bandytów zostały zniszczone przez ćmy i rdzę. Pokazuje to, że nie warto gonić za dobrami materialnymi, które prędzej, czy później przeminą, zwłaszcza w perspektywie życia wiecznego w niebie. W ćmie można również dopatrywać się powiązań z symboliką zmartwychwstania.
Kilka przesądów na temat ćmy, w które wierzono
- Ponoć jeśli ćma lata wokół ciebie w nocy, to oznacza, że w niedalekiej przyszłości otrzymasz list.
- Są osoby, które nie zabijają ciem, wierząc w to, że są one wcieleniem aniołów.
- Jeśli patrzysz na ćmę, która akurat lata dookoła światła, może oznaczać to, że ludzie, którzy odeszli na tamtą stronę, dobrze ci życzą.
- Ćma w domu może oznaczać przyszłe kłopoty od strony osób, z którymi nie żyjemy w zgodzie. Dodatkowo to ostrzeżenie przed tym, że niebawem możesz pokłócić się osobą, którą darzysz uczuciem.
- Biała ćma jest zapowiedzią powrotu osoby przebywającej za granicą, natomiast ćma koloru czarnego, symbolizuje nadejście złych wiadomości.
Polecany zestaw do tatuażu:
